Snoeien

Algemene informatie bij de 40-dagentijd

De Veertigdagentijd is de periode van zes weken voorafgaand aan Pasen. Na de uitbundigheid van carnaval komt de ingetogenheid, beginnend met Aswoensdag.

De vastentijd is als een tocht door de woestijn op zoek naar leven. Het is een periode om stil te staan bij het lijden in de wereld, elders en in de eigen omgeving. Afzien van luxe, ondersteunen van goede doelen en bidden worden in de christelijke traditie altijd in een adem genoemd. In deze tijd wordt zowel persoonlijk als in de gemeenschap stil gestaan bij het lijden en bij taken en verantwoordelijkheden om te komen tot een rechtvaardige en vreedzame wereld (Jesaja 53, vers 3-8).

De veertigdagentijd is ook een voorbereiding op het uitbreken van de lente, het uitbreken van nieuw leven met al zijn geuren en kleuren.

Symboliek

  • De liturgische kleur is paars met uitzondering van de vierde zondag, die roze is.
  • Vergankelijkheid : as, jute
  • Een weg: bijvoorbeeld met  jute of paarse lappen
  • Woestijn: zand, cactus
  • Berg: stenen
  • Water: schenkkan, doopvont
  • Licht: (paas) kaars, waxinelichtjes, olielamp
  • Leven: palmtakjes(buxus), takken met groene knoppen
  • Lijden: takken met doornen, prikkeldraad

Het is traditie om in de Veertigdagentijd weinig tot geen bloemen te gebruiken. Sobere composities hebben de voorkeur.
Het orgel zweeg en zwijgt in de kloosters. Sobere composities met bijvoorbeeld snoeihout hebben de voorkeur.
Het werken met droogbloemen is een alternatief. In de tuin is, ondanks de winter, van alles te vinden waarmee je iets kunt uitdrukken.

Materiaal

  • Buigzame takken om vormen mee te maken: berk, kornoelje, wilg
  • Kleurrijke takken; gele, groene en rode kornoelje, gele, roodbruine en bruinzwarte wilg. Door het schillen van takken krijg je witte kleuren.
  • Snoeihout – ruimte scheppen voor nieuw leven
  • Distels en doornen, braam, roos, acacia etc. – beeld van lijden
  • Paarse bloemen , peperboom, paarse winterhei, krokus, primula, anemoon, tulp – liturgische kleur van de Veertigdagentijd
  • Riet, rietsigaar – Christusstok, doortocht door de Rietzee
  • Biezen – water, het biezenmandje van Mozes die het volk door de woestijn leidde
  • Wilgenkatjes – beeld van het evangelie door de levenskracht, wortelt snel
  • Klimop:  trouw
  • Brem:  Herinnering aan Elia die, voordat hij zijn veertigdagen tocht door de woestijn begon, onder een bremstruik in slaap viel maar werd gewekt door een engel die hem aanspoorde op weg te gaan, 1 Koningen 19:4-14.
    Bremtakken zouden ook gebruikt kunnen zijn bij de geseling van Jezus.
  • Sneeuwklokje:  hoop.
  • Blad van de Aäronskelk: In de lezing van de zesde zondag van de Veertigdagentijd wordt geurige olie over het hoofd van Jezus uitgegoten. Het is een verwijzing naar de geurige olie in de baard van Aäron, een teken van zijn uitverkiezing en bevestiging.
  • Paarse kerstroos: die wordt wel vastenroos genoemd vanwege de kleur en omdat ze vaak pas in de vastentijd bloeit en niet met Kerst.
  • Judaspenning: verzamel de ‘zilverlingen’ in de nazomer en bewaar ze op een droge plek. Judaspenning bloeit in april paars.
Tekst: Tini Brugge




Symboliek bij deze schikking

Het voorjaar is een tijd van snoeien.
De kronkelhazelaar in de tuin geeft ‘valse’ rechte loten.
Dat nodigt uit om er iets mee te doen en zo een kruis te vormen dat helpt stil te staan in de 40-dagentijd dat er ook in mij gesnoeid wordt.
Durf ik mij te laten snoeien en kan ik goede wegen vinden met dat wat gesnoeid wordt?




Idee, uitvoering, tekst en foto
zr. Elisabeth – San Damiano ‘s Hertogenbosch