Oktober oogstmaand

De maand oktober is een typische Oogstmaand. Kerkelijke vieringen, zoals Dankdag voor gewas en arbeid (begin november), vinden er plaats, om te danken voor wat de aarde voorbracht en wat ons gegeven werd om te delen. Heiligen die deze maand op de heiligenkalender vermeld worden worden vaak in verband gebracht met de oogst. Bijvoorbeeld deze vier, drie ervan hebben hun vindplaats in Keulen:

Op 20 oktober wordt Wendelinus van Trier (ca. 550-630) herdacht. Hij wordt afgebeeld als een herder met een herdersstaf en met honden en schapen om hem heen. Hij wordt beschermheilige van boeren en herders. Op zijn gedenkdag begon de oogst van koolrapen.

21 oktober gedenkt men Ursula van Keulen (ca. 453), waarbij men ook oog heeft voor de oogst van kolen. Het spreekwoord zegt: ‘Doe met Ursula de oogst naar binnen, anders komt Judas (op 28 oktober) met sneeuw voor de pinnen.’

23 oktober staat men stil bij Severinus van Keulen (ca. 403), die er bisschop was. Men verbindt hem met de oogst van appels en hij werd aangeroepen bij droogte. Op zijn gedenkdag startte men de bereiding van appelwijn en cider.

Tenslotte herinnert 28 oktober aan Simon de Zeloot en Judas Taddeüs, beide apostelen ofwel leerlingen van Jezus. Het zijn ‘oude’ heiligen op de kerkkalender, die in de Bijbel genoemd worden. Ook Simon worden, volgens de overleving, nog ‘relieken’ bewaard in Keulen. Met Judas wordt niet Judas Iskariot bedoeld, maar een ander (Johannes 14).

Simon en Judas worden samen in het veld afgebeeld. Hun gedenkdag wordt verbonden met een late oogst en aanstaande de verandering van het weer en het seizoen, zoals in deze weerspreuk: ‘Als Simon en Judas gaan, komt de winter eraan.’ Het is tijd om de laatste appels te oogsten.

Wie Keulen bezoekt kan eens op zoek naar hen.

En wie veel fruit heeft, bied het aan bij een mobiele pers om er (houdbaar)sap van te laten maken.

Soms wordt samengewerkt met de Voedselbank in de buurt.

Tekst en foto’s Tini Brugge