Gebed voor de schepping

Algemene informatie Scheppingsperiode

Tijdens de eerste Europese Oecumenische Kerkenconferentie in 1989 (Bazel) stond de samenhang van vrede, gerechtigheid en de zorg voor de schepping centraal. Als antwoord daarop liet de oecumenische patriarch van de orthodoxe kerken Dimitrios I op 1 september 1989 een oproep uitgaan om de komende veertig dagen in gebed, doen en laten, extra aandacht te besteden aan onze zorg voor onze aarde. Dit is uitgegroeid tot een oproep van de gezamenlijke Europese Kerken, katholiek, protestant en orthodox om van 1 september tot de 2e zondag in oktober in een viering en daarbuiten onze gelovige betrokkenheid op God en de schepping zichtbaar te maken in woord en daad. 
In juni 2015 toen de encycliek Laudato si’ werd gepubliceerd, kondigde paus Franciscus voor de Rooms-Katholieke Kerk een jaarlijks te houden Gebedsdag voor de schepping aan. Hij sloot daarbij aan bij het initiatief dat in de Orthodoxe kerken al langer bestaat.
De gebedsdag is vastgesteld op 1 september en wordt oecumenisch breed gedragen.

Symboliek

  • Aarde: aardbol,  tuin aarde of brokken turf
  • Water: maak gebruik van waterplanten zoals biezen, rietgrassen, lissenblad, rietsigaren zijn Christusstokken
  • Lucht en wolken: tot wolken gebonden fluitekruid, gipskruid, katoenbollen. Of door de wind gebogen takken als verwijzing naar de wind, de Geest die in beweging zet. Ook kunnen de blaasvruchten van Silene gebruikt worden.
  • Hemel: zonnebloem en asters zijn bloemen als sterren
  • Dieren: planten met dierennamen zoals kattenstaart, ezelsoor, kattekruid, koeienoog, paardebloem, vlinderstruik.
  • Milieu: aantasting door zwerfvuil zoals lege blikjes, plastic flesjes etc. Of glazen kannen met schoon en vuil water.
  • Noten: teken van vruchtbaarheid. De pepernoten met St.-Nicolaas herinneren ons daar aan.





Beheren en bewaren

De gebedsdag is een moment waarop de kerk ons vraagt het wonder te overwegen van de schepping en na te denken over hoe wij de schepping zo goed mogelijk kunnen ‘beheren en bewaren’.
Gezamenlijk willen de kerkleiders een krachtig signaal afgeven aan de wereld dat we de handen ineen moeten slaan bij het werken aan een wereld die toekomst heeft.’

Genesis 2: 15:
‘God, de HEER, bracht de mens dus in de tuin van ​Eden, om die te bewerken en erover te waken.’

Uit:
-Toolkit Wereldgebedsdag voor de Schepping 2018
‘Uit klei getrokken’ van de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR).

Symboliek bij deze schikking

Een platte glazen schaal staat in deze schikking symbool voor de aarde.

Op de schaal het groen van akkerwinde en andere planten die we doorgaans onkruid noemen.

In het groen de zaadvliezen van Lunaria, judaspenning, vaak gebruikt in de 40-dagentijd als symbool voor het geld dat Judas ontving voor zijn verraad. Ook nu zijn de zaadvliezen gebruikt om de invloed van het geld weer te geven. Het is geld dat Moeder Aarde niet beschermt maar waarvoor ze juist wordt uitgebuit.

De bessen geven aan dat er op aarde ook geoogst wordt.
Maar het zijn de bessen van de vuurdoorn, een stekelige struik waar je je gemakkelijk aan verwondt.
Door het gebruik van onjuiste bewerkingstechnieken, het uitputten van de bodemschatten, uitstoot van broeikasgassen, enz. enz., is de aarde verwond en de schepping beschadigd.

Helder en fris was de omgang met de aarde en haar bewoners.
Maar het duister dringt zich steeds meer op omdat er geen eerlijke verdeling is van de oogst en er nog grote ongelijkheid bestaat tussen arm en rijk, mannen en vrouwen door geaardheid of huidskleur. Gebeurtenissen die het daglicht niet kunnen verdragen.
Daarom hebben de haast lichtgevende gele bloemen van de Rudbeckia geen heldergele bloemblaadjes meer.

Middenin de schikking een sculptuur van mensen die hun handen uitstrekken naar omhoog.
Een beeld van verlangen naar ‘het Goede’: naar wijsheid, naar troost, naar vrede, naar overvloed.
Mensen die dromen van een toekomst.

De krans bovenop is een beeld van overvloed: brood en wijn rondom, zoals de Schepper het bedoeld heeft. Daar bovenuit een zonnebloem, bloem van het licht, warmte, de zon.

Het geheel is een gebed om hulp, om wijsheid, een gebed om samen te werken aan een wereld die toekomst heeft.
een gebed voor een wonder!





‘Moge God ons zegenen met wijsheid
om voor de aarde zorg te dragen.

Moge God ons zegenen met liefde

om het leven om ons heen te behoeden.

Amen.’

Werkwijze

Plaats de sculptuur op een gladde ondergrond en zet de vaas er bovenop
Maak een krans van de verse materialen en plaats die op de rand van de vaas
Steek de zonnebloem in het midden in de vaas
Strooi de dorre materialen rond de voet van de sculptuur

Teksten uit -Toolkit Wereldgebedsdag voor de Schepping 2018 ‘Uit klei getrokken’ van de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR).
Idee, uitvoering, overige tekst en foto’s: Charlotte Kwak-Tieman