Gaan in het spoor van de Goede Herder

Agnus is het Latijnse woord voor ‘lam’. In de traditie wordt elke zondag de gekruisigde Christus aangeroepen in het Agnus Dei: ‘Lam Gods, dat wegdraagt de zonden van deze wereld, ontferm U over ons.’ Een bekende heilige met deze naam is Agnes van Rome. Zij leefde omstreeks 300 n.Chr., haar gedenkdag is op 21 januari. Op afbeeldingen is zij te zien met een lam. Het beeld houd je een spiegel voor: het toont je wie je zou kunnen worden.

In Nederland herinneren Agnietenkloosters aan Agnes van Rome. Zij was 12 jaar, en uit een voornaam geslacht, toen zij een huwelijk afwees en ervoor koos om in het spoor van ‘de Goede Herder’ te gaan. Na haar dood zou zij volgens een legende aan haar ouders verschenen zijn met een lam. Het lam is hier beeld van Christus: haar hemelse bruidegom.

Betekenis

In de Bijbel is het lam een offerdier. De vruchten die Kaïn aan God offert worden niet aanvaard, maar wel het lam dat Abel offert (Genesis 4, 1-5). Bij het jaarlijks vieren van de uittocht uit Egypte wordt een lam geofferd (Exodus 12, 21).

Johannes de Doper wijst naar Jezus en zegt: daar is het lam van God (Johannes 1, 29). Behalve lam is Jezus zelf ook beeld van de goede Herder die zijn leven geeft voor zijn schapen (Johannes 10, 11). Hij wordt dan afgebeeld met een lam op zijn schouders. In de christelijke kunst verwijst een lam naar deugden als zachtmoedigheid en onschuld (JJM Timmers, Christelijke symboliek en Iconografie, 1974).

Op haar gedenkdag worden in de St. Agnes catacombe in Rome twee lammeren gezegend die de wol leveren voor de aartsbisschoppelijke mantel (het pallium).

Volgens traditie legden ongehuwde meisjes op de vooravond van het feest van Agnes in de ene schoen een geurend takje tijm en in de andere een geurend takje rozemarijn, en aan weerszijden van hun bed ook z’n geurend takje. Ze zouden dan dromen van hun toekomstige geliefde.

St. Agneeskruid – Wrangwortel Helleborus viridis bloeit rond deze dag, zie voor kruiden en hun betekenis www.inspiratietuinen.nl

Oefening

Probeer eens stil te staan bij onze omgang met dieren, met name ons gebruik, de offers en het lijden.

En zoek eens naar verbinding met het goede en geurige om je heen.

Zoek de diepere laag in het gewone, zoek betekenis in het alledaagse.

Ga eens de weg van binnen naar buiten. En van buiten terug naar binnen.

En opnieuw, die weg naar verbinding van beiden.

Elke verandering begint daar … waar buiten en binnen elkaar raken.

Tekst en foto’s Tini Brugge