Pelgrimage – labyrint
‘Door de wereld gaat een woord
en het drijft de mensen voort:
“Breek uw tent op, ga op reis
naar het land, dat Ik u wijs.”
-Lied 802 –
Liedboek zingen en bidden in huis en kerk.
Reizen is van alle tijden en alle gezindten, de Jacobsschelp is het symbool voor pelgrimeren en St. Jacob is de beschermheilige van de reizigers. Onderweg gaan naar een plaats met een bijzondere vaak heilige betekenis, is nog steeds te vinden in alle grote religies.
Het volk Israël viert ieder jaar het Loofhuttenfeest om de 40-jarige reis door de woestijn, waarbij ze Egypte verlieten en het beloofde land introkken, te gedenken.
Het Christendom reist naar bijv. Santiago de Compostella, de Islam pelgrimeert vooral naar Mekka en de Boeddhistische gelovigen gaan naar verschillende plaatsen in India, enz.
Zelfs in niet-religieuze zin kan het ondernemen van een (vakantie)reis, als onderbreking van de dagelijkse bezigheden, een pelgrimage worden genoemd: geen agenda maar het zoeken van rust en/of bezinning.
Naast het willen doorbreken van het dagelijkse ritme zijn er meer motieven om op pad te gaan.
Te denken is aan de zieke die genezing wil vinden, de reiziger die op zoek is naar de kern van het leven, zij die boete willen doen, inspiratie of inzicht willen vinden, respect en dankbaarheid aan God willen tonen.
Een pelgrim verlangt ernaar om niet vast te roesten in een sleur van steeds dezelfde patronen en gewoonten maar hij wil zich losmaken om weer met ‘nieuwe’ ogen te kunnen kijken.
Op pad gaan vraagt moed want een pelgrimage is vaak een ontmoeting met de eigen emoties. Enerzijds pijn, teleurstelling, eenzaamheid, woede, verlangen, kwetsbaarheid.
Anderzijds ook verwondering, kracht, troost, tevredenheid, dankbaarheid, stilte.
Lichamelijke en geestelijke ontberingen en ervaringen wisselen elkaar af met het ritme van de voetstappen. De pijnlijke voeten vol blaren en het gastvrije onthaal aan het einde van de dag leiden tot het besef van afhankelijkheid en onzeker-zijn maar ook tot het verlangen om met elkaar (mee) te delen, solidair te zijn, samen te zingen. Letterlijk en figuurlijk worden grenzen overschreden, saamhorigheid en dienstbaarheid zijn begrippen die gestalte krijgen.
‘Levenskunst is doende zijn,
met alledaagse dingen,
en dan je ziel daar tussendoor,
haar reislied horen zingen.’
Willy Perizonius
Symboliek in deze schikking
- Jacobsschelp – sinds de middeleeuwen symbool voor de heilige Jacobus die zijn graf vond in Santiago de Compostella gelegen aan de Spaanse kust.
- pelgrims zijn herkenbaar aan een schelp op kleding of hoed
- schelp, mogelijk ook symbool voor het graf dat het lichaam omsluit; de Romeinen kenden het als symbool van (weder)geboorte.
- gras en bermbegroeiing – de weg waarlangs de pelgrims gaan
- spiraal, gezien van buiten naar binnen – de zoektocht naar de kern van het leven, de innerlijke weg
- groen is de kleur van hoop, groei, leven en toekomst
- water symbool van zowel het leven als van de dood
